مدیریت برند چیست و مدیر برند (Brand Manager) کیست؟
آیا میدانید مدیر برند کیست؟ مهم نیست محصولات برند شما چطور به موفقیت میرسند؛ این همیشه برای تمامی شرکتها درزمینهٔ کاری خودشان مهم بوده است.
متأسفانه داشتن محصولاتی باکیفیت و فوقالعاده بهتنهایی باعث موفقیت برند نمیشود! اگر میخواهید برندتان روزبهروز پیشرفت کند و به قلههای موفقیتی که میخواهید دست یابد، حتماً باید یک هویت برند قدرتمند در نزد مخاطبان داشته باشید.
اینجاست که نقش مدیر برند مشخص میشود: تعریف و ارتقای هویت و شخصیت برند! در این مقاله از سایت مهدی عراقی قصد داریم بگوییم مدیر برند کیست و چه وظایفی دارد.
مدیر برند کیست؟
مدیر برند وظیفه دارد تا استراتژیهای برندینگ را برای یک شرکت طراحی و آنان را توسعه دهد. مدیر برند بر بخش گستردهای از فعالیتهای هر شرکت ازجمله برندینگ، کانالهای ارتباطی، توسعه محصولات، ارتقا برند در فضای آنلاین و آفلاین و همچنین تحقیقات بازار نقشی اساسی دارد.
آنها در اکثر اوقات به هدایت و تحقیق راجع به بازار موردنظر میپردازند و سعی میکنند با شناخت نقاط ضعف و قوت رقیبان، بهترین استراتژیهای ممکن را وضع کنند و از آنان در شرکت بهره ببرند؛
این استراتژیها میتوانند شامل: نقشهبرداری، جمعیتشناسی، آگاهی از میزان تقاضای مشتریان از محصول موردنظر و سایر گزینههای مرتبط با تحقیقات باشد.
مدیران برند معمولاً سعی میکنند برای بالا بردن سرعت و کیفیت کار خود، یک گروه تشکیل دهند و آنان را مدیریت کنند؛ اعضای این گروه در تلاشها و ایجاد گزارشهایی که مدیر برند انجام میدهد با او همکاری میکنند تا سازمان به بالاترین سطح از بازاریابی در بین رقیبان برسد.
یک مدیر برند باید بتواند تصویری که یک برند در بازار دارد را سنجیده و با استفاده از روشها و ابزارهای خاصی، هویت برند را به بهترین شکل ممکن به مخاطبان معرفی کند تا آنان را به مشتریانی وفادار تبدیل کرده و برند موردنظر همیشه در ذهن او باقی بماند.
مدیر برند سعی میکند با خلق مزیت رقابتی قدرتمند، مشتریان را ترغیب کند تا بهجای خرید از رقبا، شما را برگزینند و در هنگام تصمیمگیریهای سخت بین محصولات، اولین برندی که به ذهنشان میآید برند شما باشد.
مدیر برند علاوه بر کنترل و نظارت بر بخشهای ملموس (قیمت، بستهبندی محصولات، طراحی وبسایت، لوگو و …) باید بر عناصر غیرملموس (ارزش پیشنهادی، وفاداری، هویت برند و …) نیز دقت بالایی داشته باشد و با تعیین استراتژیهای صحیح، برند ما را در راستای رسیدن به اهداف استراتژیک خودش قرار دهد.
اگر بخواهم بهصورت کلی نقش مدیر برند را برای شما بازگو کنم میگویم: «فردی که بهصورت مستمر تلاش میکند تا میزان وفاداری مشتریان به برند ما را افزایش داده و همواره میزان رضایت او از محصولات و خدمات ما را بالا نگه دارد»
در واقع وقتی ما بخواهیم در هر زمینهای وارد بازار شویم و محصولاتی تولید کنیم، رقیبان بسیار زیادی برای ما وجود دارند؛ ما بدون شکست دادن این رقیبان هیچوقت نمیتوانیم به اهداف خودمان برسیم و فروش خودمان را افزایش دهیم!
متأسفانه یا خوشبختانه، انسانها موجوداتی هستند که اصلاً تمایلی به ریسک کردن ندارند و این موضوع وقتی اهمیتش بیشتر میشود که پای پول در میان باشد! بنابراین مخاطبان هدف شما هرگز دوست ندارند از برندی خرید کنند که هیچ شناختی از آن ندارند و یا هنوز به آن اعتماد نکردهاند.
اینجاست که نقش برندینگ و برند سازی کاملاً برای ما مشخص میشود؛ ما با استفاده از برندینگ سعی میکنیم خودمان را در ذهن مخاطبان ذخیره کنیم و با ارائه ارزشهای پیشنهادی و نشان دادن تمایز هایمان نسبت به رقبا، آگاهی از برند خودمان را افزایش داده و درنهایت نیز هویت برند خودمان را بسازیم!
چنین کارهایی نیازمند به یک برنامهریزی دقیق و طولانیمدت و اجرای کمپینهای بازاریابی حرفهای و قدرتمند و در طی مدت طولانی و با استمرار است!
اگر تمامی کارهایتان خوب پیش برود و فرد باتجربهای باشید، میتوان امید داشت که بهمرورزمان برند شما بیشتر و بیشتر در بین مخاطبان شناخته شود و شهرت و محبوبیت آن افزایش یابد.
اما همانطور که ذکر کردم، کارهای بالا اصلاً ساده نیست! شما بهعنوان صاحب شرکت بهتنهایی نمیتوانید همهٔ کارهای بالا را بر عهده بگیرید؛ زیرا هم وقت این کارها را ندارید و هم ممکن است تجربهای در این زمینه نداشته باشید.
اینجاست که مدیران برند وارد میشوند؛ آنها با تشکیل دادن گروههای مختلف مثل گروه بازاریابی و فروش و… و مدیریت آنها، اقدام به ارائه ایدهها و استراتژیهایی میکنند که کسبوکار شمارا رشد دهد و آن را به قلههای والای موفقیت برساند.
مدیران برند باید دارای تمرکز بالایی روی کار باشند و مغز آنان مثل ماشین ایده سازی کار کند؛ زیرا برندینگ کاری است که نیاز بهدقت و توجه بالایی دارد و همچنین، باید نوآوری در آن وجود داشته باشد. ساخت و ارائه ارزش پیشنهادی برای تمایز ما بین رقبا، یکی از کارهایی است که مدیران برند باید بهخوبی انجام دهند.
متأسفانه در ایران به دلایل مختلف، بسیاری از صاحبان شرکتها اصلاً نمیدانند کار مدیر برند چیست و بسیاری نیز آن را با همان مدیر فروش یکسان میدانند.
درصورتیکه در خارج از ایران مدیریت برند، خود یک شغل بسیار گسترده است و توسط تمامی شرکتهای بزرگ به کار گرفته میشود!
یک مدیر برند چه وظایفی دارد؟
مدیران برند وظیفهدارند که بفهمند دقیقاً چه چیزهایی باعث رسیدن ما به اهدافمان در بازار میشود و با چهکارهایی میتوانیم در بین مخاطبان هدفمان محبوب شده و از آنان مشتریان باوفایی بسازیم که همیشه ما را در ذهنشان دارند.
یک مدیر برند باید بتواند کمپینهای بازاریابی فوقالعادهای طراحی کند تا مشتریان انگیزه لازم برای خرید از ما را به دست آورده و پس از خرید، یک تصویر خوب از ما در ذهن خودشان داشته باشند.
به این معنی که با استراتژیهایی آنان را متوجه کنند که محصولات ما نسبت رقبا بهتر است و به آنان دلایلی بدهد که ما را به دیگران ترجیح داده و بهجای رقیبان، محصولات ما را برای خرید برگزیند.
کمپینهایی که مدیران برند ایجاد میکنند صرفاً برای به دست آوردن مشتریان جدیدی که محصولات ما را خریداری کنند نیست؛ بلکه هدف اصلی این است که نام برند ما را در ذهن آنان ثبت کند و تصویری خوب از ما به آنان نشان دهد، بهطوریکه هنگامیکه نام برند ما را میشوند احساسی خوبی دریافت کرده و معانی دیگری از ذهنشان تداعی شود.
بهعنوانمثال، شما هنگامیکه نام شرکت اپل را میشنوید، مفاهیمی مثل کیفیت، لوکس بودن و حتی خاص بودن در ذهنتان تداعی میشود.
در زیر بهصورت خلاصه به شما می گویم که یک مدیر برند چه وظایفی دارد:
- به دست آوردن مشتریان و انجام تحقیقات بازار
- تحقیق و به دست آوردن جایگاه فعلی برند در بازار
- تعیین استراتژیهایی بر پایه تحقیقات برای برند
- طراحی کمپینهای بازاریابی باهدف ایجاد ارتباط یا ایجاد تصویر خوب از برند در ذهن مخاطبان
- برقراری ارتباط باشخصیت برند و حرکت دادن برند بر اساس ارزشهای بنیادین آن
- اداره کردن اعضای گروه بازاریابی در سرتاسر کمپینها
- اندازهگیری و ایجاد گزارش راجع به میزان موفقیت کمپینهای بازاریابی
- آگاهی از چیزهایی که برای مخاطبان جذاب است و بروز نگهداشتن برند
هر شرکتی که در بازار مشاهده میکنید، بخشهای بازاریابی خودش را بهصورت کاملاً متفاوتی مدیریت میکند؛ بنابراین هرکدام از آنان نیاز به استراتژیهای متفاوتی نسبت به یکدیگر دارند و به همین منظور، نیاز به یک مدیر برند حتماً احساس خواهد شد.
بنابراین وظایف هر مدیر برند در شرکتهای مختلف قطعاً با یکدیگر تفاوت خواهد داشت؛ بهعنوانمثال وظایفی که یک مدیر برند در صنعت گردشگری دارد، بسیار متفاوتتر از مدیر برندی است که برای شرکتی درزمینهٔ تولید شیر فعالیت میکند!
حقوق مدیر برند چقدر است؟
با توجه به شرکت، صنعت در حال فعالیت، میزان تجربه و تعداد سالهای فعالیت در این زمینه، حقوق هر مدیر برند معمولاً چیزی بین 60 هزار دلار تا 80 هزار دلار در سال است؛ البته بازهم میگویم که میزان این حقوق به عوامل بسیار زیادی بستگی دارد و ممکن است برخی شرکتها در کل از این قاعدهها پیروی نکنند.
اما اگر بخواهم متوسط حقوق یک مدیر برند در کشور آمریکا (و در ایران) را به شما بگویم، بهصورت میانگین و سالیانه 75 هزار دلار است.
یک مدیر برند باید چه مهارتها و تجربیاتی داشته باشد؟
اگر میخواهید بهعنوان یک مدیر برند شروع به کار کنید، باید دارای مهارتها و تجربههایی خاص باشید تا بتوانید در شرکتها شروع به کار کنید.
شما بهعنوان مدیر برند، باید حداقل دارای مدرک لیسانس در رشتههای مربوط به این کار باشید و حداقل چند سال تجربه کار درزمینهٔ بازاریابی در رزومهتان ثبتشده باشد.
البته توجه داشته باشید که برای استخدام در برخی از شرکتهای بزرگ ممکن است شما به تحصیلات بسیار بالاتری نیاز داشته باشید که کاملاً بستگی به آن شرکت دارد؛ در واقع پیشنیازهایی که ما در بالا خدمتتان عرض کردیم، چیزهایی است که معمولاً شرکتها از شما درخواست خواهند کرد.
مهارتهای مهم بعدی، قدرت رهبری بالا و مهارت ارتباطی بسیار عالی است؛ زیرا شما قرار است مدیریت یک گروه بازاریابی را بر عهده بگیرید و درصورتیکه توانایی رهبری و برقراری ارتباط مؤثر را نداشته باشید، هرگز نمیتوانید تیمی متعهد و قدرتمند تشکیل دهید.
بهصورت کلی، هنگامیکه یک برند بخواهد یک مدیر برند استخدام کند، مهارتهای زیر را حتماً موردتوجه قرار خواهد داد:
خلاقیت
برندینگ یک فعالیت بسیار مهم برای تمایز بخشیدن به برند شما در میان سایر رقیبان است که نیاز به مهارتهای بسیاری دارد.
یکی از این مهارتهای مهم، خلاقیت است. یک مدیر برند خوب باید بتواند بهصورت خلاقانه بی اندیشد و دارای تفکری خلقکننده باشد. او باید استراتژیها و ایدههای خوبی ارائه کند که بتوانند به رشد و پیشرفت شرکت شما کمک کنند.
درواقع فردی که خلاقیت نداشته باشد، نمیتواند خارج از چارچوب فکر کند و به همین دلیل هرگز نمیتواند مزیت رقابتی که هر برندی به دنبال آن است را کشف یا ایجاد نماید.
بنابراین اگر قصد دارید بهعنوان مدیر برند در یک شرکت شروع به کار کنید، حتماً مهارت خلاقیت را جدی بگیرید.
حفظ محبوبیت برند
یک مدیر برند باید بتواند برند را همیشه در صدر محبوبترین برندها در صنعت خودش حفظ کند و همیشه سعی کند با استفاده از روانشناسی مشتریان، آنان را وادار به خرید از ما نماید.
قدرت تمرکز و مسئولیتپذیری
اگر بتوانید ایدهها و استراتژیهای خوبی ارائه کنید خیلی خوب است! اما برای اینکه یک مدیر برند موفق باشید کافی نیست.
یک مدیر برند باید توانایی اجرای ایدههایی که میدهد را داشته باشد.
آنها علاوه بر اینکه روی قسمتهای مختلف سازمانهای گوناگون فعالیت میکنند تا آنان را به اهدافشان برساند، باید قدرت تمرکز بالایی داشته باشند و بهصورت همزمان بتوانند مسئولیت انجام چندین کار بهصورت همزمان را بر عهده بگیرند.
یک مدیر برند معمولاً بهصورت همزمان باید برای چندین شرکت مختلف کار کند؛ بنابراین مغز چنین فردی باید توانایی تمرکز در لحظه حال حاضر را داشته باشد و نگذارد فعالیتهای شرکتهای دیگر روی فعالیتهای کنونیاش تأثیرگذار باشد.
برنامهریزی و مدیریت پروژهها
همانطور که در بالا نیز خدمتتان عرض کردم، یک مدیر برند ممکن است بهصورت همزمان برای چندین شرکت و روی چندین پروژه مختلف کار کند.
همانطور که میدانید، تمامی ما انسانها در طول روز فقط 24 ساعت وقت داریم؛ بنابراین اگر برای این ساعتهای طلایی وقت خود برنامهریزی نکنیم، آن را بهسادگی آب خوردن از دست خواهیم داد!
اصطلاح «وقت طلاست» شدیداً برای مدیران برند صادق است؛ آنها باید بهصورت حرفهای بتوانند برای انجام کارهایشان برنامهریزی کنند و آنان را بهصورت صحیح و کامل به سرانجام برسانند.
بسیاری از ما هنگامیکه راجع به برنامهریزی میشنویم،فکر میکنیم همهچیز راجع به آن را میدانیم! درصورتیکه اصلاً اینطور نیست. درواقع بیش از 90 درصد افرادی که ادعا میکنند برنامهریزی بلدند، فقط ادعای آن رادارند.
فقط کافی است نگاهی به کارهایی که آنان در طول روز انجام میدهند بی اندازید، آنگاه بهسادگی متوجه این موضوع میشوید.
بنابراین برنامهریزی کار اصلاً سادهای نیست و یک مدیر برند باید بهصورت کامل روی این مهارت تسلط داشته باشد تا بتواند روی پروژههای مختلف کارکرده و زمان را مدیریت کند.
قدرت متقاعدسازی
یکی از مهارتهای کلیدی که یک مدیر برند باید حتماً داشته باشد، مهارت متقاعدسازی است؛ اوباید بتواند با ارائه ایدهها و استراتژیهای خود و اجرای آن به کمک تیم بازاریابی، بتواند مشتریان را متقاعد کند که از ما خرید کنند.
همانطور که میدانید انسان موجود بهشدت پیشرفتهای است و دیگر مثل قدیم نمیتوان با گفتن دروغهای تبلیغاتی و کذب آنان را وادار به خرید محصولی از بازار کرد.
مردم امروزه تنها زمانی چیزی را میخرند که از درون احساس نیاز کنند؛ کار یک مدیر برند نیز این است که اولاً مخاطبان را به برند جذب کند و در مرحله بعد آنان را متقاعد به خرید کند.
درواقع اگر فقط مشتریان ما را بشناسند کافی نیست! فرض کنید شما سالهاست که از برند کوکاکولا اقدام به خرید نوشیدنی میکنید؛ بهتازگی برندی به بازار آمده بانام فرضی KO و تبلیغات گستردهای هم در سرتاسر دنیا دارد.
شما در چنین شرایطی قطعاً پس از مدتی این برند را در ذهنتان خواهید داشت؛ اما با خود میگویید: «وقتی برند کوکاکولا با چنین کیفیتی وجود دارد، چرا باید محصولات آن برند را خریداری کنم؟»
پس همانطور که دیدید، مغز ما همیشه برای تصمیمگیری نیاز به یک «چرایی» قدرتمند دارد؛ درواقع تا زمانی که انگیزه انجام کاری در ما وجود نداشته باشد، هرگز آن را انجام نخواهیم داد.
تسلط به زبان انگلیسی
زبان انگلیسی ازجمله مهارتهایی است که علاوه بر مدیر برند، تمامی اعضای یک شرکت باید روی آن تسلط داشته باشند.
شاید جالب باشد بدانید امروزه تمامی مقالههایی که در وب فارسی مشاهده میکنید، از منابع انگلیسیزبان ترجمهشده و منتشر میشوند.
مدیریت برند کاری است که بهصورت مستمر نیاز به یادگیری دارد و یک مدیر برند باید بهصورت دائمی در حال یادگیری جزهای جدید باشد.
مقالههای انگلیسیزبان بر اساس تحقیقات و تجربیات افراد موفق بناشدهاند و بهصورت مستمر منتشر میشوند؛ یک مدیر برند وظیفه دارد که بهصورت روزانه اقدام به مطالعه تکنیکهای جدید بازاریابی و استراتژیهای روز کند و آنها را بهصورت کامل درک کرده و درنهایت در پروژههایی که بر عهده دارد به کار ببندد.
بنابراین اگر قصد دارید بهعنوان یک مدیر برند در شرکتهای مختلف شروع به کارکنید، حتماً باید تا حد زیادی بر زبان انگلیسی و بهخصوص مهارت Listening و Reading مسلط باشید.
تسلط بر تحقیقات بازار
یکی از مهارتهای کلیدی که یک مدیر برند حتماً باید کاملاً روی آن مسلط باشد، تحقیقات بازار است.
برندی که قصد دارد مشتریان جدیدی به دستآورد و آنان را حفظ کند، باید هم مشتریان خودش را بشناسد و هم رقیبانش را!
همانطور که بالاتر خدمتتان عرض کردم، امروزه در هر صنعتی تا دلتان بخواهد رقیب وجود دارد. در چنین شرایطی تنها چند ثانیه کافی است تا مشتری برند موردنظرش برای خریداری محصولات را انتخاب کند.
یک مدیر برند باید قدرت بالایی در تحقیقات بازار داشته باشد تا با شناخت مشتریان و نیاز آنها، استراتژیهایی طراحی کند که این افراد به سمت برند ما جذبشده و ما را بر دیگر رقبا اولویت قرار دهند.
مدیر برند باید بازار هدف را بهسادگی شناخته و رقبایی که در این زمینه وجود دارند را آنالیز کند؛ این آنالیز باعث میشود نقاط قوت و ضعف آنان برای ما مشخص شود و دقیقاً بدانیم که در چه زمینههایی از آنان عقب و در چه زمینههایی به آنان برتری داریم.
پس اگر میخواهید که مدیر برند خوبی باشید، حتماً مهارت تحقیقات بازار را جدی بگیرید زیرا بدون این مهارت عملاً مهارتهای دیگر به درد شما نمیخورد.
در زیر تعدادی دیگر از مهارتهای موردنیاز مدیر برند را مشاهده میکنید:
- آشنایی با روشهای قیمتگذاری
- تسلط کامل بر بازاریابی و فروش
- تسلط کامل بر روی فرایند ساخت برند
- روحیه کار تیمی
- توانایی ساخت و جلب اعتماد مشتریان
- نگاه و تفکر سیستمی
- تفکر انتقادی
- اعتمادبهنفس بالا در کار
- باور صحیح به یادگیری و قدرت تغییر
شغل مدیریت برند چه معایبی دارد؟
در کشورهای توسعهیافته و ثروتمند، شغل مدیریت برند یکی از شغلهای پردرآمد و جذاب به شمار میآید و شغلی عادی و طبیعی است.
اما اگر بخواهیم این مسئله را در ایران بررسی کنیم، اوضاع کمی فرق میکند؛ کشور ایران (همانطور که میدانید) جزو کشورهای کمدرآمد و درحالتوسعه است و شغل مدیریت برند چندان در آن جا افتاده نیست.
بنابراین بااینکه این شغل دارای ماهیتی پویا، متنوع و جذاب است، اما چالشهای فراوانی در داخل ایران به همراه دارد.
همانطور که گفتیم، در ایران چندان به استخدام مدیریت برند توجه نمیشود و ازاینرو فرصتهای شغلی در این زمینه زیاد نخواهد بود.
اگر بخواهید در شرکتهای بزرگی که نیاز به مدیریت برند دارند استخدام شوید، باید دارای سالها تجربه و مهارتهای زیادی باشید که ممکن است ارزش میزان حقوقی که در ایران دریافت میکنید را نداشته باشد.
مورد بعدی این است وظایف یک مدیر برند ثابت و مشخص نیست و هر سازمان بهصورت مجزا تعیین میکند که مدیر برند چه نقشی در فعالیتهای آنان داشته باشد! یعنی عملاً شما از خودتان اختیاری ندارید و هرلحظه که صاحب شرکتی اراده کند، میتواند فعالیتهایی که بر دوش شماست را تغییر دهد.
این باعث از بین رفتن قدرت تمرکز شما شده و کیفیت کارهای شمارا قطعاً کاهش خواهد داد.
مشکل بعدی این است که در شرایطی که در بالا ذکر شد، پس از مدتی ممکن است حس بیفایده بودن و کافی نبودن کنید و دیگر از کارتان لذت نبرید! این دقیقاً همان نقطهای است که کاملاً برخلاف رسالت شغلی شماست و به عزتنفس شما بهشدت ضربه وارد میکند.
در طول فعالیت بهعنوان مدیر برند ممکن است هیچوقت بهصورت مستقیم در فرآیندهای شرکت درگیر نشوید و همین باعث سردرگمی شما خواهد شد و ممکن است دیگر نتوانید به کار خودتان ادامه دهید!
تمامی توضیحات بالا را خدمتتان ارائه کردیم تا بدانید که این شغل اصلاً آسان نیست و بهخصوص در ایران دارای چالشهای فراوانی است و اگر قصد دارید بهعنوان مدیر برند شروع به کارکنید، بههیچعنوان بهصورت احساسی عمل نکنید و کاملاً بهصورت منطقی و با توجه به توضیحات بالا تصمیم بگیرید که میخواهید یک مدیر برند باشید یا خیر.
جمعبندی و نتیجه گیری
مدیریت برند یکی از شغلهای جذابی است که امروزه بهصورت کامل در سرتاسر دنیا فراگیر شده و شرکتهای مختلف برای رسیدن به اهدافشان در بازاریابی و به دست آوردن مخاطبان موردنظرشان، درحال سعی برای استخدام مدیران برندی هستند که هویت آنان را در بازار شکل داده و در ذهن مخاطبان تصویری عالی از آنان بسازد تا با ایجاد تمایز نسبت به رقبا، به فروشهای بسیار بالایی دست یابند.
یک مدیر برند باید دارای تواناییهای بسیار بالایی باشد تا بتواند در شرکتهای بزرگ مشغول به کار شود و آنان را به اهدافشان برساند. بنابراین اگر صاحب یک شرکت هستید و مدیر برند ندارید، همین حالا باید فکری به حال این مشکل بکنید؛ زیرا در آیندهای نزدیک تبعات آن را خواهید داد.
در این مقاله سعی کردیم بگوییم مدیر برند کیست و چه وظیفههایی دارد و در ادامه درآمد و مهارتهای لازم برای این کار را شرح دادیم. نظر شما چیست؟ تابهحال مدیر برند خودتان را استخدام کردهاید؟ یا قصد دارید در این شغل به فعالیت بپردازید؟ حتماً نظرتان را در کامنتها بنویسید.